Warning: Undefined array key "Open Sans" in /home/reklama/ftp/ryczywol/wp-content/themes/Nexus/epanel/custom_functions.php on line 1812

Warning: Trying to access array offset on value of type null in /home/reklama/ftp/ryczywol/wp-content/themes/Nexus/epanel/custom_functions.php on line 1812

Warning: Undefined array key "Open Sans" in /home/reklama/ftp/ryczywol/wp-content/themes/Nexus/epanel/custom_functions.php on line 1817

Warning: Trying to access array offset on value of type null in /home/reklama/ftp/ryczywol/wp-content/themes/Nexus/epanel/custom_functions.php on line 1817

Warning: Undefined array key "Open Sans" in /home/reklama/ftp/ryczywol/wp-content/themes/Nexus/epanel/custom_functions.php on line 1826

Warning: Trying to access array offset on value of type null in /home/reklama/ftp/ryczywol/wp-content/themes/Nexus/epanel/custom_functions.php on line 1826

Warning: Undefined array key "Open Sans" in /home/reklama/ftp/ryczywol/wp-content/themes/Nexus/epanel/custom_functions.php on line 1812

Warning: Trying to access array offset on value of type null in /home/reklama/ftp/ryczywol/wp-content/themes/Nexus/epanel/custom_functions.php on line 1812

Warning: Undefined array key "Open Sans" in /home/reklama/ftp/ryczywol/wp-content/themes/Nexus/epanel/custom_functions.php on line 1817

Warning: Trying to access array offset on value of type null in /home/reklama/ftp/ryczywol/wp-content/themes/Nexus/epanel/custom_functions.php on line 1817

Warning: Undefined array key "Open Sans" in /home/reklama/ftp/ryczywol/wp-content/themes/Nexus/epanel/custom_functions.php on line 1826

Warning: Trying to access array offset on value of type null in /home/reklama/ftp/ryczywol/wp-content/themes/Nexus/epanel/custom_functions.php on line 1826

Wielka wojna 1914-1918 oczami kronikarza z Ryczywołu

W roku jubileuszowym zazwyczaj historycy rozpisują się o wydarzeniach na polach bitew. Niewielu badaczy odtwarza tło czyli życie codzienne poszczególnych miejscowości w okresie wielkiej wojny 1914-1918. Przyczyną tego stanu jest brak źródeł, które jako niemieckie zostały zniszczone lub zapomniane z uwagi na pismo – gotyk. Specjalistów odczytujących gotyk pisany możemy w Polsce policzyć na palcach dwóch rąk. Ryczywół ma tzw. szczęście w nieszczęściu. Nie zachowały się wprawdzie Kronika Wojenna i tzw. Stara Kronika Szkolna ale w jednym z archiwów udało mi się odnaleźć wypisy z tych źródeł. Dzięki naszym przyjaciołom z Niemiec (Państwo Kohlert z Wiehl) i Adamowi Malińskiemu mamy przetłumaczonych kilka fragmentów. Poniżej prezentuję wypisy z Kroniki Wojennej. W armii pruskiej służyło wielu synów ziemi ryczywolskiej wszystkich narodowości – wielu z nich nie wróciło , wielu zostało okaleczonych fizycznie, część po demobilizacji wstąpiła w szeregi Powstańcze. Ale to już całkiem inna opowieść…

Przypominam niezorientowanym, że poniższy materiał  jest materiałem autorskim i podlega ochronie prawnej (trzeba uzyskać zgodę na jego przetwarzanie i publikowanie).Nie chciałbym powtórki z rozrywki kiedy dwie aktywistki z Ludom stwierdziły, że zdjęcia historyczne przyniosły im ptaszki internetowe i „położyły w kopercie” w ich skrzynkach e-mailowych.

Życzę miłej lektury. 

Kriegschronik / Kronika wojenna  

W dniu  1 sierpnia  1914 r. wieczorem o   godzinie  6 .00 Mobilizacja .

Jak biegnący ogień rozszerzała się wiadomość o mobilizacji.

Wszędzie na rogach ulic i na domach  przyklejono wielkie plakaty, które były czytane przez rozgorączkowanych dorosłych i dzieci  Na ulicach i Rynku można było zaobserwować ożywiony ruch. Grupy ludzi spotykały się i omawiały żywo sprawy, które miały nastąpić.

W dniu 2. Sierpnia 1914 r.  zostali powołani do służby wojennej z tutejszej szkoły nauczyciele Jan Weber i Harnau. Z rozpoczęciem mobilizacji  telegraf i  telefon  do prywatnego użytku zostały zablokowane. Poczta nie działała kilka dni. Powszechne plotki o samochodach ze złotem do Rosji stały się głośne. Zarządzeniem pana Starosty  zostały obsadzone skrzyżowania dróg i mosty podwójnymi posterunkami.

 Miejscowi Bracia Kurkowi wystawili żądane warty. Na tygodnie na drogach postawiono przeszkody.Urzędnicy, nadzorcy celni i drogowi  zostali zaopatrzeni w broń palną i oznaczeni opaskami na ramieniu z napisem „ W służbie / Im Dienste der V A.K“ .

 Kilka dni po ogłoszeniu mobilizacji komunikacja kolejowa została na krótki czas  zablokowana dla ludności cywilnej.Kiedy oddziały i uzbrojenie  były transportowane przez nasze linie kolejowe na wschód, uczestniczyło miasto i okoliczne miejscowości w zaopatrzeniu przejeżdżających  żołnierzy w żywność i napoje.Z napięciem wyglądano pierwszych wydarzeń wojennych.Kiedy teraz po kilku dniach 7. sierpnia  nadeszła wiadomość o zajęciu Lüttich,  radość była wielka.Zwycięski pochód naszych dzielnych żołnierzy  przez Belgię  kazał mieć nadzieję,  że wojna się wkrótce skończy.

Zaraz potem zaczęły się mieszać radosne wiadomości ze smutnymi o napadzie Rosjan na Ostpreußen / Prusy Wschodnie.   Kiedy ogłoszono zwycięstwo  pod  Tannenberg  (28.09.1914), słyszano wszędzie okrzyki  zachwytu dla nazwiska  Hindenburg. Podczas obchodów  Święta   Sedanu  można  już  było  informować osiągnięciu  licznych   niemieckich zwycięstw

Zarządzeniem  Oberpräsidenta  /  Nadprezydenta,  na podstawie    Zarządzenia  Ministra   szkoły zobowiązano  do uroczystego  świętowane zwycięstw. Kiedy w listopadzie 1914   Rosja stala sie  niebezpiecznym zagrożeniem dla Provinz Posen / Prowincji Poznańskiej,   przybyli do  Ritschenwalde / Ryczywolu   i okolicy  żołnierze armijni do urządzania stanowisk strzeleckich. Rowy te rozciągały się od  Obornik do  Czernikau / Czarnkowa. 

W pobliżu Ritschenwalde rozciągały się rowy na południu miasta. Do budowy  stanowisk ziemnych drewno zostało zarekwirowane u mistrzów budownictwa.

 Także części  lasu chronionego   od strony ulicy  Czernikauer Straße  zostały  użyte do obudowy drewnianej rowów strzeleckich. Kiedy jednak w grudniu  1914 Hindenburg przełamał front  Rosjan , odłożono dalszą budowę rowów strzeleckich.

Jesienią  1914 zostały rowy przez właścicieli ziemskich , na których  terenach   się one rozciągały, znów zasypane.Wkrótce po feriach jesiennych   1914 rozpoczęło się wykonywanie  darów miłości  w szkołach. Dzieci robiły na drutach  skarpety , ocieplacze, rękawice, czapki na głowy i  kolanniki dla dzielnych żołnierzy frontowych.

W styczniu 1915 miało miejsce przejęcie  zapasów   zboża  i   mąki.W następstwie tego zostały wprowadzone kartki na chleb i mąkę. Każda osoba otrzymuje na dzień 250  gramów  chleba, lub 175  gramów   mąki.  Z powodu wprowadzonej przez Anglię  blokady przywozu żywności  rosły znacząco ceny artykułów spożywczych. Zostały wprowadzone przez urzędy ceny maksymalne. Na Wielkanoc  1915 nauczyciel Mrosek został powołany do służby wojennej.

 Nauczycielowi Abramowiczowi ze Szkoły Żydowskiej  i nauczycielowi  Bederke ze szkoły ewangelickiej zostały wyznaczone godziny zastępcze.

W dniu  1.kwietnia 1915 Szkoła Żydowska na czas wojny została połączona ze Szkołą Katolicką. W dniu 3.  marca  1916 został nauczyciel główny  Weber jako niezdatny do służby garnizonowej i pracy oddelegowanych do prowadzenia lekcji  do 1.maja w Lipie und Ludamach.  Od tego czasu podjął on pracę  ponownie w tutejszej szkole.

Zarządzeniem  władz oświatowych  katolickie dzieci z  Gorzewa w dniu 30 października 1916 zobowiązane do nauki szkolnej  tutaj,   a dnia  1.kwietnia 1917 ponownie odesłane do Gorzewa.

 W następstwie braku  rąk do pracy dzieci szkolne musiały być skierowane do  prac w rolnictwie, przy wykopkach ziemniaków. Z tego powodu ferie jesienne zostały przedłużone o 2 tygodnie.

W  4. roku wojny wzrosły gwałtownie ceny na materiały tekstylne i obuwie. Ponieważ w kraju brakuje bawełny  i  oleju , szkoły zostały zobowiązane do zbierania pokrzyw  i pestek od owoców.

Tutejsza szkoła brała w tym aktywny udział. W następstwie niedostatku artykułów spożywczych w miastach przemysłowych  zostało wiele dzieci w wieku 10- 14 lat cierpiących biedę wysłane latem  na wypoczynek na wieś.

Powiat Oborniki  przyjął dzieci z  Herne w Westfalii. W  Ritschenwalde zostało zakwaterowane 20 dzieci, z których 10 uczęszczało do Szkoły  Katolickiej .  Czuły się dobrze pod opieką i wróciły z widoczną poprawą do Ojczyzny w dniu 20 . października .

W dniu 8. listopada  1918 roku wybuchła w Niemczech  rewolucja i cesarz został obalony z tronu. Uciekł do  Holandii. Provinz Posen / Prowincja Poznan   została zajęta przez Wojsko Polskie i oddzielona od Niemiec.

Ritschenwalde  zostało  zajęte   w dniu   6. stycznia  1919 .

W dniu 1. Maja 1919 wprowadzono naukę w języku  polskim.

Author: ryczywol

Udostępnij: