Poniżej przedstawiam życiorys Maksymilina Benkla – dowódcy Powstańczych Oddziałów w Ryczywole. Jego zasługi dla wyzwolenia Ryczywołu są niepodważalne. Tragiczne okoliczności śmierci Naczelnika Benkla pokazują, że wojenne okoliczności nie upoważniają nas do decyzji wymierzonych w ludność cywilną. W Jego przypadku podjęte kroki były brzemienne w skutkach. Można było tego uniknąć…..
Naczelnik Straży Ludowej i Komendant Miasta Maksymilian Benkel
Benkel Maksymilian – urodził się 23 września 1884 r. w Dreileben w Niemczech. Był synem Wojciecha i Pauliny Grabus. Powszechny służbę wojskową odbył w armii pruskiej w latach 1906 – 1909. Podczas I wojny światowej walczył w armii niemieckiej na froncie zachodnim i wschodnim. Po powrocie do Ryczywołu wraz z Michałem Polcynem i Józefem Michalskim rozpoczął przygotowania do Powstania. Miejscem spotkań była plebania. Pomocy udzielił ks. Kazimierz Stepczyński. Na przełomie roku w Ryczywole powstały dwa ośrodki władzy Rada Ludowa zdominowana przez ludność polską i niemiecka Rada Żołnierska. Członkiem Rady Ludowej został Maksymilian Benkel. Wydaje się, że przewagę w mieście zyskali Niemcy, dlatego udał się po pomoc do Rogoźna, które zostało wyzwolone już 1 stycznia 1919 r. Z kompanią rogozińską dowodzoną przez braci Skotarczaków oswobodził Budzyń i 6 stycznia wkroczył do Ryczywołu. W celu przekonania mieszkańców do udziału w Powstaniu do miasta wjechał samochód ciężarowy z napisem „Wstępujcie w szeregi powstańcze”. Powstańcy opanowali magistrat, pocztę i stację kolejową. Niemców rozbrojono. Maksymilian Benkel został mianowany Komendantem miasta i Naczelnikiem Rady Żołnierskiej. Komenda mieściła się na Rynku. Zorganizował nabór do oddziałów powstańczych i nakazał mieszkańcom zdanie wszelkiej broni, którą przekazano nowo utworzonym oddziałom. Wydał rozkaz aresztowania Niemców stanowiących potencjalne zagrożenie i odesłał ich do Kalisza (obóz w Szczypiornie). Na odcinek nadnotecki wysłał dwie grupy ochotników. Brał udział w walkach w okolicach Czarnkowa i Romanowa. W okresie międzywojennym był właścicielem przedsiębiorstwa budowlanego na ul. Marcinkowskiego. Członek Bractwa Kurkowego w Ryczywole i założyciel Klubu Cyklistów Polskich. Działacz Stronnictwa Narodowego i Stronnictwa Demokratycznego. Ze względu na zapatrywania polityczne skonfliktowany z lokalnymi działaczami sanacji. Uczestniczył w akcji internowania Niemców we wrześniu 1939 r. Poszukiwany, ukrywał się w Poznaniu. Tam został przypadkiem rozpoznany przez mieszkankę Ryczywołu – Gretę Hinz (jej mąż – Edgar Hinz zginął podczas ewakuacji internowanych Niemców), która powiadomiła niemieckich żandarmów. Więziony w Domu Żołnierza, a następnie w Forcie VII w Poznaniu, gdzie zginął w niewyjaśnionych okolicznościach 9 lutego 1940 r. (oficjalnie w dokumentach jako przyczynę zgonu podano samobójstwo). Pochowany na cmentarzu parafialnym w Ryczywole. Jego nazwisko widnieje na tablicy pomnika poświęconego ofiarom II wojny światowej. Związek małżeński zawarł z Julią Michalską. Mieli pięcioro dzieci – Sylwestra, Edmunda, Halinę, Anastazję i Urszulę.
Tak na marginesie – w związku ze 100 leciem wybuchu Powstania Wielkopolskiego warto byłoby oznaczyć tablicą pamiątkową budynek Starego Probostwa – miejsce konspiracyjnych spotkań zdemobilizowanych żołnierzy z ks. Kazimierzem Stepczyńskim.
Stare Probostwo – to tutaj powstały plany oswobodzenia Ryczywołu
Maksymilian Benkel (siedzi 7 od lewej) jako członek Bractwa Kurkowego